ਸਰਕਾਰੀ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਸੱਪ ਦੇ ਡੰਗਣ ਤੋਂ ਬਚਾਅ ਲਈ ਦਵਾਈ ਮੁਫ਼ਤ ਉਪਲਬਧ : ਘਨਸ਼ਿਆਮ ਥੋਰੀ
ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ, 16 ਜਨਵਰੀ 2025, ਦੇਸ਼ ਕਲਿੱਕ ਬਿਓਰੋ :
ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੱਪ ਦੇ ਡੰਗਣ ਅਤੇ ਇਨਵੇਨੋਮਿੰਗ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ (NPSE) ਤਹਿਤ ਇੱਕ ਰੋਜ਼ਾ ਰਾਜ ਪੱਧਰੀ ਸਿਖਲਾਈ ਵਰਕਸ਼ਾਪ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਐਮਡੀ ਐਨਐਚਐਮ ਘਨਸ਼ਿਆਮ ਥੋਰੀ ਨੇ ਮੁੱਖ ਮਹਿਮਾਨ ਵਜੋਂ ਸ਼ਿਰਕਤ ਕੀਤੀ ਜਦੋਂ ਕਿ ਡਿਪਟੀ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਡਾ: ਸੁਰਿੰਦਰਪਾਲ ਕੌਰ, ਅਸਿਸਟੈਂਟ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਡਾ: ਸੁਰਿੰਦਰ ਕੌਰ ਨੇ ਵੀ ਸਿਖਲਾਈ ਦੌਰਾਨ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤੇ । ਸਿਖਲਾਈ ਵਿੱਚ ਸੂਬੇ ਭਰ ਦੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਨੋਡਲ ਅਫਸਰਾਂ ਅਤੇ ਮੈਡੀਕਲ ਅਫਸਰਾਂ ਨੇ ਭਾਗ ਲਿਆ।
ਐਮ.ਡੀ. ਐਨ.ਐਚ.ਐਮ. ਘਣਸ਼ਿਆਮ ਥੋਰੀ ਨੇ ਭਾਗੀਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਲਈ ਆਪਣੇ ਪੂਰਨ ਸਮਰਥਨ ਦਾ ਭਰੋਸਾ ਵੀ ਦਿੱਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਸ ਗੱਲ ‘ਤੇ ਵੀ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਇਸ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਤਹਿਤ, ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਟੀਚਾ 2030 ਤੱਕ ਸੱਪ ਦੇ ਡੰਗਣ ਨਾਲ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਮੌਤਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਨੂੰ ਅੱਧਾ ਕਰਨਾ ਹੈ। “ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਕਿ ਸੱਪ ਦੇ ਡੰਗਣ ਤੇ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਸਰਕਾਰੀ ਸਿਹਤ ਸਹੂਲਤ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਸੱਪ ਵਿਰੋਧੀ ਵੈਕਸੀਨ ਜ਼ਰੂਰੀ ਦਵਾਈ ਸੂਚੀ ਦੇ ਅਧੀਨ ਉਪਲਬਧ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਬਿਲਕੁਲ ਮੁਫ਼ਤ ਹੈ।”
ਡਿਪਟੀ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਡਾ. ਸੁਰਿੰਦਰਪਾਲ ਕੌਰ ਨੇ ਆਪਣੇ ਉਦਘਾਟਨੀ ਭਾਸ਼ਣ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਸਾਲ 2023 ਵਿੱਚ, ਸਰਕਾਰੀ ਸਹੂਲਤਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ 2693 ਸੱਪ ਦੇ ਡੰਗਣ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਸਨ। 2023 ਵਿੱਚ ਸੱਪ ਦੇ ਡੰਗਣ ਕਾਰਨ ਹੋਈਆਂ ਕੁੱਲ ਮੌਤਾਂ 54 ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 13 ਮੌਤਾਂ ਸ਼ਹਿਰੀ ਖੇਤਰਾਂ ਤੋਂ ਸਨ ਅਤੇ 41 ਮੌਤਾਂ ਪੇਂਡੂ ਖੇਤਰਾਂ ਤੋਂ ਸਨ। NPSE ਨੂੰ ਸਾਲ 2023 ਵਿੱਚ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਸਿਖਲਾਈ ਦੇ ਸਵੇਰ ਦੇ ਸੈਸ਼ਨ ਦੌਰਾਨ, NCDC MoHFW ਦੇ ਸੰਯੁਕਤ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਡਾ. ਅਜੀਤ ਡੀ. ਸ਼ੇਵਾਲੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਾਰੇ ਰਾਜ/ਕੇਂਦਰ ਸ਼ਾਸਿਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਰਾਜ ਪੱਧਰੀ ਕਾਰਜ ਯੋਜਨਾ ਤਿਆਰ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸੱਪ ਦੇ ਡੰਗ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਲਈ ਪੰਜਾਬ ਰਾਜ ਦੁਆਰਾ ਚੁੱਕੇ ਗਏ ਕਦਮਾਂ ਦੀ ਸ਼ਲਾਘਾ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਸ ਗੱਲ ‘ਤੇ ਵੀ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਸੱਪ ਦੇ ਡੰਗ ਦੀ ਰੋਕਥਾਮ ਲਈ ਭਾਈਚਾਰਕ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕੁੰਜੀ ਹੈ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮੁੱਢਲੀ ਸਹਾਇਤਾ, ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਟ੍ਰਾਂਸਫਰ ਦੌਰਾਨ ਸਹਾਇਤਾ ਅਤੇ ਸੱਪ ਦੇ ਡੰਗ ਬਾਰੇ ਮਿੱਥ ਨੂੰ ਤੋੜਨ ਬਾਰੇ ਸਿੱਖਿਅਤ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।
ਸਹਾਇਕ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ, CMC ਵੇਲੋਰ ਡਾ. ਮੋਹਨ ਜੰਬੂਗੁਲਮ ਨੇ ਭਾਗੀਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਸੱਪ ਦੇ ਡੰਗਣ ਸੰਬੰਧੀ ਕਲੀਨਿਕਲ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਬਾਰੇ ਵਿਸਥਾਰ ਵਿੱਚ ਸਿਖਲਾਈ ਦਿੱਤੀ।
ਰਾਜ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਅਧਿਕਾਰੀ NPSE ਡਾ. ਪ੍ਰੀਤੀ ਥਾਵਰੇ ਨੇ ਭਾਗੀਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦੇ ਟੀਚਿਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕੁਸ਼ਲਤਾ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ।
ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਨੂੰ ਸੱਪ ਨੇ ਡੰਗ ਲਿਆ ਹੈ :
ਕੀ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ
ਤੰਗ ਕੱਪੜੇ ਹਟਾਓ : ਡੰਗ ਵਾਲੀ ਥਾਂ ਤੋਂ ਕੋਈ ਵੀ ਅੰਗੂਠੀ, ਘੜੀ, ਬੈਲਟ ਜਾਂ ਤੰਗ ਕੱਪੜੇ ਉਤਾਰੋ।
ਜ਼ਖ਼ਮ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਕਰੋ ਅਤੇ ਢੱਕੋ : ਡੰਗ ਵਾਲੀ ਥਾਂ ਨੂੰ ਸਾਬਣ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਧੋਵੋ। ਜ਼ਖ਼ਮ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਸੁੱਕੀ ਪੱਟੀ ਨਾਲ ਢੱਕੋ।
ਡਾਕਟਰੀ ਦੇਖਭਾਲ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰੋ : ਜਿੰਨੀ ਜਲਦੀ ਹੋ ਸਕੇ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਹਸਪਤਾਲ ਜਾਓ।
ਸੱਪ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖੋ: ਜੇ ਸੰਭਵ ਹੋਵੇ, ਤਾਂ ਸੱਪ ਦੇ ਰੰਗ ਅਤੇ ਸ਼ਕਲ ਨੂੰ ਯਾਦ ਰੱਖਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੋ, ਜਾਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਦੂਰੀ ਤੋਂ ਤਸਵੀਰ ਲਓ।
ਨਾ ਕਰੋ
ਟੌਰਨੀਕੇਟ ਲਗਾਉਣਾ : ਇਸ ਨਾਲ ਅੰਗਾਂ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਬਰਫ਼ ਲਗਾਉਣਾ : ਡੰਗ ਵਾਲੀ ਥਾਂ ‘ਤੇ ਬਰਫ਼ ਜਾਂ ਠੰਡਾ ਕੰਪਰੈੱਸ ਲਗਾਉਣ ਤੋਂ ਬਚੋ।
ਡੰਗ ਵਾਲੀ ਥਾਂ ਨੂੰ ਕੱਟਣਾ : ਡੰਗ ਵਾਲੀ ਥਾਂ ਨੂੰ ਨਾ ਕੱਟੋ ਜਾਂ ਚੂਸਣ ਰਾਹੀਂ ਜ਼ਹਿਰ ਨੂੰ ਕੱਢਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਨਾ ਕਰੋ।
.ਰਵਾਇਤੀ ਧਾਰਮਿਕ ਇਲਾਜ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਤੋਂ ਇਲਾਜ : ਇਲਾਜ ਲਈ ਧਾਰਮਿਕ ਪੁਜਾਰੀਆਂ ਜਾਂ ਧਾਰਮਿਕ ਇਲਾਜ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਕੋਲ ਨਾ ਜਾਓ।
ਦਰਦ ਦੀ ਦਵਾਈ ਦੇਣਾ : ਪੀੜਤ ਨੂੰ ਐਸਪਰੀਨ, ਆਈਬਿਊਪਰੋਫ਼ੈਨ, ਜਾਂ ਨੈਪ੍ਰੋਕਸਨ ਸੋਡੀਅਮ ਦੇਣ ਤੋਂ ਬਚੋ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਖੂਨ ਵਹਿਣ ਨੂੰ ਵਧਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਸੱਪ ਨੂੰ ਫੜਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨਾ : ਸੱਪ ਨੂੰ ਫੜਨ ਜਾਂ ਮਾਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਨਾ ਕਰੋ।